SIDE to tureckie miasto, znajdujące się w południowej części kraju, które ze względu na swoje starożytne zabytki przekształciło się w ośrodek turystyczny, do którego rokrocznie przyjeżdża coraz więcej zwiedzających. Antyczne ruiny znajdują się na przepięknym cyplu, gdzie niegdyś znajdowało się miasto słynące z piractwa i handlu niewolnikami.
Dziś jest miejscem, gdzie powinien znaleźć się każdy turysta przyjeżdżającym w te tereny. Polskie Biuro Podróży Turcja wychodzi naprzeciw wszystkim przybywającym i proponuje wycieczki fakultatywne, takie jak Teatr Antyczny Aspendos, czy Wodospady Manavgat. Jednak z Side Biuro Podróży możemy wyjechać w inne miejsca. Kapadocja, Pamukkale z Jeziorem Salda, Czarci Wąwóz i Mała Kapadocja, Stambuł – atrakcje turystyczne jakie są nam oferowane w tym malowniczym miejscu zachęcają do tego, aby wyjść z hotelu i zrezygnować choćby na chwilę z wylegiwania się na piaszczystych wydmach. Wspomnienia pozostaną na długo, a będąc w Turcji żal nie skorzystać z proponowanych opcji. Side to region turystyczny, nazwa miejscowości leżącej w połowie drogi miedzy Antalyą a Alanyą. Spopularyzowany przez napływ zagranicznych turystów, szczególnie z Niemiec, jest dziś ogromnym kurortem, gdzie można znaleźć wszystko: od bogatych hoteli przez szerokie plaże i zabytki historyczne po liczne punkty usługowe.
Najlepiej zachowana z zespołu świątyń na krańcu półwyspu, tuż nad morzem, po której zostało część fundamentów oraz kolumny. Pierwotnie było ich 11x6. Monety bite w Side przedstawiały właśnie tę świątynię. Wstęp do świątyni jest bezpłatny. Często można tu spotkać nowożeńców, którzy przeprowadzają właśnie tu romantyczne sesje zdjęciowe. Świątynia leży bowiem nad samym morzem , a zdjęcia o zachodzie słońca wychodzą wyjątkowo pięknie.
• Świątynia Ateny
Podobnie jak Apollina stoi obok i była zbudowana w II w. n.e. Widok świątyni również znalazł się na monetach bitych w Side. A sama świątynia była nawet ważniejsza niż świątynia Apollina gdyż kolumnada liczyła sobie 13x6 kolumn. Wstęp bezpłatny.
Stoi obok świątyń Apollina i Ateny i została zbudowana na cześć bóstwa księżyca, w jakie wierzono ówcześnie w Anatolii.
W obrębie kompleksu świątynnego nad samym morzem na cyplu półwyspu. Pochodzi z V wieku, była ogromnych rozmiarów, bo zbudowana jednocześnie na fundamentach świątyni Apollina i Ateny.
Z czasów rzymskich, choć zawiera elementy greckie i anatolijskie. Mieścił nawet 15 tysięcy widzów. W czasach bizantyjskich wykorzystywany był jako kościół na świeżym powietrzu (można zauważyć oznaczone siedziska dla księży oraz 2 kapliczki po dwóch końcach widowni). Bilet wstępu do teatru kosztuje 15 lir, można płacić tu wyłącznie walutą turecką. Czynne od 9:00 do 17:00 lub 18:45 w szczycie sezonu.
Główna arteria zarówno obecnego jak i starożytnego Side. Miała szerokość 20 m, wyłożona marmurem, wzdłuż niej ciągnęły się sklepy, przed którymi znajdowały się misterne mozaiki, a za nimi z tyłu domy mieszkalne.
Sprzedawano i kupowano niewolników z niedawno odkrytą, stojąca pośrodku kołową świątynią bogini Tyche, która była opiekunka wielu starożytnych miast.
Brama wjazdowa na teren półwyspu, który dziś częściowo zajmują ruiny a częściowo współczesne sklepiki nazywane bazarem. Brama dziś mierzy 13 m ale w czasach starożytnych była zdecydowanie wyższa. Ma wybitą cześć ściany na potrzeby udostępnienia tej części miasta dla ruchu kołowego. Obok bramy znajduje się pomnik-fontanna cesarza Wespazjana.
Jeden z najpiękniejszych ostałych się budowli rzymskich w Side. To nic innego jak wielka publiczna fontanna, z której mieszkańcy mogli czerpać wodę. A woda była dostarczana tutaj z odległości 40 km, najpierw rzeką Manavgat a potem systemem akweduktów dziś wystających gdzieniegdzie znad ziemi.
To tu zebrano większość rzeźb, posągów z nimfeum, teatru oraz sarkofagi z nekropolii. Wstęp jest płatny i wynosi 10 lir. Czynne 9:00-17:00.
Wodospad wprost na rzece Manavgat, zwiedzamy w czasie wycieczki Manavgat. Uroczy wodospad, wstęp płatny, wokół sklepiki z pamiątkami i kawiarnia.
W poniedziałki i czwartki- można tu nie tylko kupić owoce, warzywa czy ubrania, ale podejrzeć miejscowy koloryt. Zarówno wodospad Manavgat jak i bazar nasze polskie biuro podróży proponuje w trakcie wycieczki rejs o rzece Manavgat.
Starożytny teatr rzymski z II w.n.e. , zaprojektowany przez mieszkańca Aspendos, greckiego architekta Zenona. Teatr może pomieścić nawet 15 tysięcy widzów. Jest najlepiej zachowanym teatrem antycznym w Turcji. Wykorzystywany do dziś - co roku odbywa się tu Festiwal Baletu i Opery. Odbywały się tu nie tylko sztuki teatralne ale również walki gladiatorów. Również dziś można spotkać gladiatora z którym można zrobić sobie pamiątkowe zdjęcie. Historyczna nazwa Aspendos jest Bellis - czyli piękna kobieta. Taką można zobaczyć na ścianie teatru u szczytu. Jest tonie kto inny jak Dionizos, bóg teatru i wina, który wg wyobrażeń był bardzo podobny do kobiety. Teatr Aspendos był wielokrotnie przebudowywany i wykorzystywany do różnych celów: służył jako szpital a także w czasach seldżuckich był karawanserajem (zajazdem dla karawan). Teatr Aspendos można zwiedzić z naszym polskim przewodnikiem w czasie wycieczki fakultatywnej Złoty Trójkąt z Side.
Doprowadzały wodę do miasta z gór Taurus, dwupiętrowe, z systemem wież i syfonów są bardzo ciekawym rozwiązaniem architektonicznym.
Most z czasów rzymskich o długości 250 m, który został zbudowany w zygzak aby rozbić i spowolnić wartki nurt rzeki Eurymedes. Most nadal funkcjonuje choć jego znaczenie jest tylko turystyczne.
W centrum miasta Manavgat. To stosunkowo nowy meczet o 4 minaretach, co świadczy o zamożności mieszkańców miasta.
Tama na rzece Manavgat, o wysokości 185 m - jedna z największych w Turcji. Działające turbiny są napędem dla elektrowni wodnej , z której w prąd zaopatrywani są mieszkańcy Riwiery Tureckiej. Tama Oymapinar jest początkowym punktem wycieczki fakultatywnej do Zielonego Kanionu. Ze względu na popularność organizujemy ją codziennie.
Z Side niedaleko jest już do pięknego kanionu rzeki Koprülü, na której Side Biuro Podróży organizuje wycieczkę Rafting lub dla bardziej wymagających Rafting 3 w 1 połączony z kanioningiem i przejazdami na linie. W kanionie oprócz samej zabawy podczas spływu można zobaczyć unikalne gatunki roślin jak np. drzewo dzikiej truskawki.
Side ze względu na swoje zabytki jest doskonałym miejscem wypadowym na lokalne Cabriobus Safari lub Jeep Safari, którego trasa prowadzi wzdłuż rzeki Manavgat, Zielonego Kanionu, a także doprowadza nas nad wodospad Manavgat i do meczetu Külliye w Manavgat.
Z hoteli w Side warto wybrać się na 1 z naszych rejsów po Morzu Śródziemnym lub na Nurkowanie. Zobaczycie wtedy port w Side, świątynie Apollina, Ateny, Mena a także dopłyniecie do rzeki Manavgat. U jej ujścia piaszczysta długa plaża stwarza idealne warunki do plażowania i kąpieli.
Wszystkim wypoczywającym w Side polecamy wycieczkę do Kapadocji, organizowaną przez Side Biuro Podróży, ponieważ właśnie stąd do Kapadocji będzie najbliżej w porównaniu z innymi kurortami nadmorskimi. W niespełna dwa dni można zobaczyć najważniejsze zabytki chrześcijańskie, islamskie, a przede wszystkim pobłądzić w dolinach o przedziwnych formacjach skalnych i polecieć balonem nad Kapadocją!
Jeśli dwa dni to zbyt wiele wycieczka do Pamukkale będzie trafnym wyborem. Choć wyjazd jest bardzo wcześnie rano, wspaniałe widoki cudownych wapiennych tarasów Pamukkale na pewno nam to zrekompensują, a kąpiel w basenie Kleopatry dopełni tej rozkoszy.
Region Side polecamy szczególnie rodzinom z dziećmi ze względu na bardzo dobrą bazę hotelową, często ze zjeżdżalniami a także bardzo dobra lokalizację, która sprawia że transfery na wycieczki są krótsze w porównaniu np. z kurortem Alanya.
Do regionu Side zaliczamy miejscowości: Kızılağaҫ, Sorgun, Titreyengӧl, Kemer, Kumkoy, Evrenseki, Ҫolaklı, Gündoğdu Popularne hotele: Club Side Coast, Club Bone Sunset, Seher Sun Palace, Seher Sun Beach, sieć hoteli Süral, Hera Beach, Sueno, Side Crown Palace, Crown Serenity, Grand Pearl Beach
Pogoda w Side jak i na całej Riwierze Tureckiej to upalne lato i deszczowa zima. Nie pada tu śnieg, temperatura zimą bowiem oscyluje w granicach 15 stopni, a niektóre hotele dzięki temu działają cały rok. Side zlokalizowane tuż nad morzem, niezamknięte zatoką, sprawia, że powietrze latem nie jest tu tak wilgotne jak w Alanyi, toteż wypoczynek jest przyjemniejszy.
Side słynie z długiej i w większości piaszczystej plaży. Nie jest to jednak piasek do jakiego przywykliśmy będąc nad Bałtykiem. Najładniejsze plaże są w ośrodkach wypoczynkowych Sorgun, Titreyengӧl, Kumkoy. Większość hoteli ma swoje prywatne plaże. Najładniejsza plaża znajduje się u ujścia rzeki Manavgat do morza. To piaszczysta mierzeja o długości kilku kilometrów, która jest popularnym punktem postoju na kąpiele i opalanie wycieczek Delfin Tour, Manavagat jakie nasze lokalne biuro podróży organizuje z Side.
Większość restauracji zlokalizowanych jest na terenie starego miasta. Serwują one dania grillowane jak i kebaby, a także owoce morza i świeże ryby. Polecamy spróbować pyszne karides czyli smażone na patelni świeże szprotki. Jeszcze więcej jest lokalnych kawiarni tuż przy linii morza, gdzie można napić się soku wyciśniętego ze świeżych pomarańczy i granatów.
We wszystkich miejscowościach wakacyjnych wokół Side są pasaże handlowe często z szyldem bazar. Nie jest to jednak prawdziwy bazar. Na bazar należy się udać do pobliskiej miejscowości Manavgat. W poniedziałki i czwartki odbywa się tu ogromny targ, największy w pasie Morza Śródziemnego. W czasie wycieczki fakultatywnej Manavgat, oferowanej przez Side Biuro Podróży, zajeżdżamy na bazar i dajemy Państwu czas wolny. Wycieczka połączona jest z rejsem statkiem po rzece Manavgat.
Side leży nieco na uboczu trasy D400 łączącej Antalyę z Alanyą. Toteż żadne dalekobieżne autobusy tu nie zajeżdżają. Chcąc się wydostać z Side należy dojechać dolmuszem do centrum Manavgat (ok. 8 km) aby przesiąść się na autobusy kursujące pomiędzy dużymi miastami. Koszt przejazdu dolmuszem - bilet jednorazowy wynosi liry.
Side jest jednym z kilku tysięcy starożytnych stanowisk, które po po raz pierwszy założono w VIIw. p.n.e. jako osada grecka. Szybko wrosło jej znaczenie ze względu na dogodne położenie nad Morzem Śródziemnym. Nazwa Side oznacza owoc granatu. W czasie swojej historii splamiło się niechlubną sławą będąc kontrolowane głównie przez piratów. W 333 r. p. n. e. Side zostało zdobyte przez Aleksandra Wielkiego, dzięki czemu rozwinęła się na tych terenach kultura hellenistyczna. Potem Side przechodziło z rąk do rąk aby w latach 188-67 r. p. n. e. zostać miastem wolnym. Wtedy to głównie teren Side kontrolowali piraci z Cylicji, urządzając tu handel niewolnikami aż do czasu, kiedy miasto zdobyli Rzymianie. Dotychczasowy region Pamfilii, do której należy Side, Alanya czy Perge został włączony do rzymskiej prowincji Galicja. Okres I-III w. n. e. to okres rozkwitu Side, zarówno kulturalnego jak i handlowego. Z tego okresu pochodzą najwspanialsze zabytki tego regionu: teatr, agora, ulica kolumnowa, świątynia Apollona i Ateny. W samym mieście zresztą bito monety z wizerunkiem Ateny. W VIIw. miasto splądrowali Arabowie i od tego czasu Side zaczęło się wyludniać i zasypywane wydmami powoli zapadało w zapomnienie. Dopiero na dobrą sprawę w 1885r. tureccy osadnicy z Krety, a swoją osadę nazwali Selimiye.