Riwiera Turecka, położona na południowym wybrzeżu Turcji, to region bogaty w starożytne teatry, które świadczą o długiej i burzliwej historii tych ziem. Powstałe głównie w okresie grecko-rzymskim, teatry te zachwycają zarówno swoją monumentalnością, jak i malowniczym otoczeniem przyrodniczym. Oto szczegółowy opis najważniejszych antycznych teatrów Riwiery Tureckiej, ich historii oraz otaczającej je przyrody.
Teatr w Aspendos, jeden z najlepiej zachowanych starożytnych teatrów na świecie, został zbudowany w II wieku n.e. za panowania cesarza Marka Aureliusza. Jego architektem był Zenon, syn Theodora, pochodzący z Aspendos. Budowla mogła pomieścić około 15 000 widzów i była wykorzystywana do przedstawień teatralnych, walk gladiatorów oraz zgromadzeń publicznych.
Po upadku Cesarstwa Rzymskiego teatr był wykorzystywany przez Seldżuków w XIII wieku jako karawanseraj (przydrożny zajazd). Dzięki ciągłemu użytkowaniu zachował się w niemal idealnym stanie.
Aspendos znajduje się w dolinie rzeki Köprüçay, otoczonej wzgórzami i bujną roślinnością. W pobliżu znajduje się Park Narodowy Köprülü, który słynie z majestatycznych kanionów, lasów cyprysowych i piniowych oraz turkusowej rzeki, popularnej wśród miłośników raftingu.
Teatr w Side, zbudowany w II wieku n.e., jest jednym z największych teatrów w regionie. Może pomieścić około 20 000 widzów i wyróżnia się nietypowym półkolistym kształtem, co odróżnia go od klasycznych greckich teatrów. W czasach rzymskich scena była bogato zdobiona kolumnami i reliefami przedstawiającymi mitologiczne sceny.
W okresie bizantyjskim teatr przekształcono w otwartą bazylikę, a później został częściowo zniszczony przez trzęsienia ziemi.
Side leży nad Morzem Śródziemnym, oferując spektakularne widoki na lazurowe wody. Wokół znajdują się piaszczyste plaże i gaje palmowe. W pobliżu można odwiedzić Rezerwat Przyrody Manavgat, gdzie rzeka o tej samej nazwie tworzy malownicze wodospady.
Teatr w Perge, zbudowany w II wieku n.e., mógł pomieścić około 14 000 widzów. Jego scena miała bogate zdobienia, w tym reliefy przedstawiające Dionizosa – boga wina i teatru. Choć zachował się w gorszym stanie niż Aspendos, nadal można podziwiać oryginalne inskrypcje i dekoracje.
Perge było ważnym miastem starożytnej Pamfilii i odegrało kluczową rolę w historii regionu. W czasach rzymskich było znanym ośrodkiem kulturalnym i religijnym.
Miasto Perge leży na równinie otoczonej wzgórzami i gajami oliwnymi. W pobliżu przepływa rzeka Aksu, a w okolicznych lasach można spotkać dziką florę i faunę, typową dla śródziemnomorskiego klimatu.
Teatr w Termessos, zbudowany w III wieku p.n.e. przez Licyjczyków, to jeden z najwyżej położonych teatrów w Turcji – leży na wysokości około 1000 m n.p.m. Termessos było miastem górali, którzy opierali się najazdom Aleksandra Wielkiego w IV wieku p.n.e.
Teatr wyróżnia się surową, ale imponującą architekturą, a widzowie mieli niesamowity widok na okoliczne szczyty.
Termessos znajduje się w Parku Narodowym Güllük Dağı, otoczonym górami Taurus. To raj dla miłośników przyrody – można tu spotkać kozice, orły i rzadkie gatunki roślin. Gęste lasy piniowe i dębowe dodają miejscu tajemniczej atmosfery.
Teatr w Phaselis, zbudowany w III wieku p.n.e., był częścią miasta portowego, które słynęło z handlu i kultu boga Apollina. Phaselis było zamieszkane przez Greków, Rzymian i Bizantyjczyków, co widać w zróżnicowanej architekturze.
Choć teatr jest mniejszy niż w Side czy Aspendos (mieścił około 4 000 widzów), jego położenie nad brzegiem Morza Śródziemnego czyni go jednym z najbardziej malowniczych.
Phaselis znajduje się na terenie Parku Narodowego Olympos-Beydağları, gdzie gęste lasy piniowe schodzą niemal do samego morza. Czyste, błękitne zatoki i plaże otoczone starożytnymi ruinami sprawiają, że miejsce to jest wyjątkowo klimatyczne.
Antyczny teatr w Myrze to jeden z najlepiej zachowanych przykładów architektury teatralnej starożytnej Liki. Powstał w okresie hellenistycznym, a w czasach rzymskich został rozbudowany, osiągając imponujące rozmiary – mógł pomieścić nawet 10 000 widzów. Teatr wyróżnia się półkolistą orkiestrą i bogato zdobioną sceną. Zachowały się liczne inskrypcje oraz elementy dekoracyjne, świadczące o wysokim poziomie artystycznym i technicznym budowli.
Myra była jednym z najważniejszych miast Liki – znana nie tylko z teatru, ale też z grobowców wykutych w skałach i postaci św. Mikołaja, który był jej biskupem.
Miasto Myra (dzisiejsze Demre) otacza krajobraz pełen kontrastów – wapienne wzgórza, skaliste zbocza i żyzne równiny. W okolicy rosną drzewa pomarańczowe, oliwne i granatowce, a wiosną powietrze wypełnia zapach kwitnących ziół śródziemnomorskich.
Antyczne teatry na Riwierze Tureckiej to nie tylko świadectwa wielkiej cywilizacji grecko-rzymskiej, ale także perły architektury wtopione w niezwykłe krajobrazy. Od monumentalnego Aspendos po górski teatr w Termessos, każdy z tych obiektów oferuje unikalne doświadczenie – zarówno historyczne, jak i przyrodnicze.